LEEF-project: bedrijventerrein Heerenveen Zuid verduurzamen 

Bedrijventerrein Heerenveen Zuid wordt groener. Letterlijk – doordat diverse bedrijven de biodiversiteit rondom hun pand bevorderen met nieuwe beplanting – maar ook figuurlijk, met het vinden van een oplossing voor de netcongestie en het creëren van een Green Deal. “Het is pionieren”, erkennen kartrekkers David Peter Kuiper en Marlies Ballemans. “Maar er zijn al belangrijke stappen gezet.” 

Marlies Ballemans en David Peter Kuiper zijn de gezichten achter het LEEF-project ‘Samen verduurzamen: Heerenveen Zuid’. In 2021 maakten ze een voorstel voor het bedrijventerrein en  ontvingen ze van de gemeente € 100.000 voor de uitwerking van hun plan. Samen met de gemeente, de ondernemerskring OKH, Antea Group en de ondernemers werken ze aan collectieve oplossingen om duurzamer en slimmer om te gaan met energie binnen het energienetwerk van Heerenveen Zuid. Het liefst met alle ondernemers, maar zéker met de dertig grootverbruikers op het industrieterrein. Daarnaast gaat het bedrijventerrein vergroenen, met nieuwe bomen en planten die de biodiversiteit bevorderen. 

Problemen op het stroomnet 

Op verzoek van de gemeente brachten David Peter en Marlies het huidige energieverbruik van de dertig grootverbruikers van Heerenveen Zuid in kaart en inventariseerden ze hun toekomstplannen voor elektrificatie en opschaling. Met deze gegevens rekende Antea Group meerdere scenario’s door, om zo tot een aantal mogelijke oplossingen te komen voor de problemen op het stroomnet van het bedrijventerrein. Met andere woorden: hoe kunnen deze bedrijven samen stroom opwekken, opslaan en onderling verdelen binnen een slim energienetwerk? 

Green Deal 

Hoewel het een project van de lange adem is, zijn ze trots op de stappen die ze hebben gezet. Zo is er een Green Deal in de maak, waarin de deelnemende bedrijven hun belangrijkste ambities en doelen op het gebied van duurzaamheid formuleren. David Peter en Marlies zaten hiervoor al enkele keren om tafel met de ondernemerskring, de gemeente en Rabobank. De volgende stap is het afstemmen van de inhoud van de Green Deal met de ondernemers. 

Transitie op transitie 

David Peter: “We zitten in een transitie van fossiele naar hernieuwbare energie, van grijs naar meer groen en van een traditionele naar een circulaire economie. Deze brede ontwikkeling gaat hand in hand met de transitie van alleen naar gezamenlijk. Dat vraagt om grote veranderingen in het denken en doen van de betrokken partijen. Van de ondernemers, maar ook van de gemeentelijke organisatie. Om voor bepaalde initiatieven groen licht te krijgen, moeten verschillende gemeentelijke afdelingen iets van ons plan vinden. Het blijkt nog best lastig om die partijen samen aan tafel te krijgen, maar we zien deze transities als een belangrijke uitdaging, waar we met zijn allen vorm aan moeten geven.” 

Voor en door ondernemers 

Ook het vinden van congestie-oplossingen voor het bedrijventerrein hangt af van de bereidheid van de ondernemers om daar samen de schouders onder te zetten. Wie pakt welke rol? Wie neemt verantwoordelijkheid voor het grotere geheel? Marlies: “Wij hebben met ‘Samen verduurzamen’ een begin gemaakt met de transitie op Heerenveen-Zuid, door de stakeholders te mobiliseren en te verbinden. Inmiddels zien we onder alle betrokkenen een steeds breder draagvlak ontstaan. Intussen is er een kerngroep van vijf grootverbruikers opgericht. Deze groep ondernemers gaat samen met ons, de gemeente, de Ondernemerskring Heerenveen (OKH) en een aantal experts op zoek naar mogelijkheden om energie slimmer te gebruiken, te delen en op te slaan.”  

Bouwen aan de toekomst 

Wat Marlies en David Peter verder nog van plan zijn? “Uiteindelijk moet het initiatief worden gedragen door de ondernemers van het bedrijventerrein. De ingezette transitie is een proces, waar we met zijn allen vorm aan moeten blijven geven en dat we steeds verder uitbouwen en verfijnen.” Daarnaast willen ze aan de slag met andere bedrijventerreinen in Friesland: “Er is vaak wel duurzaam beleid bij gemeenten, de provincie en het Rijk, maar dat is nog erg gericht op particulieren en minder op bedrijven. Wat wij doen, is een collectief smeden en vanuit gezamenlijkheid een bedrijventerrein verduurzamen, samen met heel veel lokale partijen.”  

Dat gaat met vallen en opstaan: “We weten inmiddels wat wel en niet werkt. We hebben bijvoorbeeld verschillende communicatiemiddelen en strategieën ingezet met wisselende resultaten. Zo hebben we een enorme hoeveelheid kennis opgedaan en die delen we graag met anderen om zo de transitie provinciebreed te versnellen.” 

Bekijk de video hieronder: