Veelgestelde vragen

Hoeveel informatie er ook beschikbaar is, elke situatie is toch weer net even anders. Daarom vind je hier vragen die al door andere inwoners en ondernemers van gemeente Heerenveen zijn gesteld.

Van 20 september 2021 tot 13 oktober 2021 konden alle inwoners van de gemeente Heerenveen reageren op de Transitievisie Warmte. Op 23 september 2021 zat een folder met een korte uitleg hierover bij de Heerenveense Courant. Een groot aantal inwoners heeft aan ons laten weten wat zij van de visie vonden. We delen graag met iedereen de meest binnengekomen vragen.

Waarom aardgasvrij?

Ja, wetenschappers wereldwijd hebben bewezen dat de aarde opwarmt. Het Klimaatakkoord van Parijs is opgesteld om dit tegen te gaan. In het Nederlandse Klimaatakkoord zijn de doelen vertaald voor Nederland.

Ja, ook daar zijn de meeste wetenschappers wereldwijd het mee eens. Er is een kleine minderheid die twijfelt en dat geluid krijgt soms evenveel aandacht als de oproep tot verduurzaming.

Nee, Nederland staat onderaan in Europa als het gaat om het aandeel duurzame energie.

Omdat die gebieden nu bruinkool of steenkool gebruiken. Aardgas is dus iets schoner. Als Duitsland fossielvrij wordt, moet ook dit aardgas vervangen worden door echt duurzame warmtebronnen.

Duurzame bronnen

Er zijn verschillende manier om je huis en je tapwater duurzaam te verwarmen:
1. Elektrische verwarming van 1 gebouw (een zogenaamde “individuele optie”), met een warmtepomp, infraroodverwarming of een elektrische kachel. Een warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht, uit de bodem of uit water (kanaal, meer) en geeft dit door aan je vloerverwarming en boiler. Je moet je huis goed isoleren, dan kan vloerverwarming je huis wel warm krijgen.
2. Met een warmtenet. Dat is een buizenstelsel dat warm of heet water brengt naar meerdere gebouwen (buurt, dorp). Je moet extra isoleren, want vaak is het water kouder dan nu uit je cv-ketel komt. Dat bespaart energie.
Voor Heerenveen onderzoeken we hoe we restwarmte uit fabrieken en geothermie (warmte uit de diepere bodem) als warmtebron voor een warmtenet kunnen gebruiken.
3. Met groen gas, mits dat duurzaam groen opgewekt kan worden. Groen gas kan via de bestaande aardgasleidingen naar de gebouwen worden gebracht. Dat is aantrekkelijk, maar helaas is er niet veel groen gas.
4. Waterstof en andere nieuwe oplossingen zijn volop in ontwikkeling, maar nog niet altijd betaalbaar of duurzaam genoeg. Groene waterstof is nu nog schaars en betaalbare waterstof wordt gemaakt van aardgas. Na 2030 is groene waterstof waarschijnlijk wel een optie voor duurzame verwarming van gebouwen.

Een groot deel van de inwoners ziet wel iets in het vervangen van aardgas door waterstof. We snappen dat. Waterstof kan namelijk gebruik maken van het aardgasnet. Maar waterstof is nog volop in ontwikkeling en nog niet altijd betaalbaar of duurzaam genoeg. Groene waterstof is nu nog schaars en betaalbare waterstof wordt gemaakt van aardgas. Dat is dus geen oplossing voor het stoppen met aardgas. De ontwikkelingen rondom groene waterstof houden we dan ook nauwlettend in de gaten. Na 2030 is groene waterstof waarschijnlijk wel een optie voor het duurzaam verwarmen van  gebouwen. Wanneer dit zo is wordt dit ook meegenomen in de wijkuitvoeringsplannen die dan worden gemaakt.

Uit technisch onderzoek blijkt dat de kern Heerenveen geschikt is voor een warmtenet. De kosten voor een warmtenet lijken een stuk lager te liggen dan de kosten voor het individueel verwarmen van woningen. Op dit moment is de gemeente daarom met verschillende partijen in gesprek om de mogelijkheden voor een warmtenet te verkennen. Dit is een ingewikkeld proces wat veel tijd kost. Daarom gaan de wijken van Heerenveen die geschikt zijn voor het warmtenet pas na 2030 van het aardgas af.

Dat hangt af van de bebouwingsdichtheid en de warmtevraag. Hoe meer gebouwen dicht bij elkaar staan, kansrijker voor een warmtenet. En hoe groter de warmtebehoefte, hoe kansrijker.
Als de gebouwen goed geïsoleerd zijn, is ook een warmtenet met water van lage temperatuur het verkennen waard.
Wil je weten hoe het precies zit voor jouw buurt? Vraag een gegevensoverzicht aan via duurzaam@heerenveen.nl

Wanneer is welke buurt/wijk aan de beurt

Op dit moment is dat nog niet bekend. Eind 2021 heeft de gemeente de Transitievisie warmte afgerond. Hierin staat de volgorde waarop de gemeente van het aardgas afgaat. Dan weten we ook wanneer welk dorp of welke wijk van het aardgas gaat.

In Aldeboarn en Nes hebben twee groepen met enthousiaste inwoners aangegeven dat zij de mogelijkheden willen onderzoeken om met hun dorpen ook voor 2030 aardgasvrij te worden. De komende tijd wordt verkend of de inwoners van beide dorpen dit ook een goed idee vinden, daarna wordt bekeken of het mogelijk is om te starten met wijkuitvoeringsplannen in de dorpen.
 

In de gebieden die voor 2030 worden genoemd is al belangstelling vanuit de buurt om stappen te zetten om voor 2030 aardgasvrij te worden. De lokale initiatiefgroepen, gemeente, huiseigenaren, woningcorporaties, netbeheerder en anderen gaan samen een uitvoeringsplan gaat maken. Dit duurt ongeveer twee jaar. In dit plan werken we meer in detail uit wat er in jouw wijk of buurt gaat gebeuren. Wanneer je ondertussen verbouwplannen hebt of wilt verhuizen, kun je hier alvast rekening mee houden. Door bijvoorbeeld extra te isoleren of zonnepanelen te plaatsen. Op het energieloket kun je meer informatie vinden over maatregelen die geschikt zijn voor jouw huis.

Dat weten we nu nog niet, dat is het eerlijke antwoord. De technieken voor duurzame verwarming zijn er, maar niemand weet nog precies wat we tegenkomen als we in een heel land overschakelen. Daarom gaat elke gemeente stap voor stap aan de slag en helpt de rijksoverheid door technisch-financiële berekeningen voor elke gemeente te maken en door ervaring op te doen in proeftuinen waaruit de rest van Nederland weer kan leren.

In de wijken en buurten die tussen 2030 en 2040 aardgasvrij worden, kunnen we bestaande plannen en ontwikkelingen combineren met aardgasvrije oplossingen. Ook al wordt er de komende jaren nog niet gewerkt aan een uitvoeringsplan in jouw buurt, je kunt altijd aan de slag met het verduurzamen van je woning. Door je woning bijvoorbeeld al beter te isoleren kun je je gasverbruik beperken en stijgt je wooncomfort.

Na 2040 worden de buurten en wijken aardgasvrij waarvan de gemeente nu geen ontwikkelingen en plannen in beeld heeft. Hier is meer tijd nodig. Ook hier geldt al wordt er de komende jaren nog niet gewerkt aan een uitvoeringsplan in jouw buurt, je kunt altijd aan de slag met het verduurzamen van je eigen woning of bedrijfspand.

Kosten en subsidies

De grootste zorg van inwoners is het betalen van de veranderingen in huis die nodig zijn om te stoppen met aardgas. Meerdere inwoners geven aan dat zij hier geen geld voor hebben. De gemeente deelt deze zorg met inwoners. Alle gemeente samen hebben bij de rijksoverheid aangegeven dat de betaalbaarheid een belangrijk aandachtspunt is. Ook de gemeente Heerenveen wil dat de verduurzaming van de warmte plaatsvindt zonder energiearmoede. We hebben de oplossing nog niet, maar willen graag op maat met je meedenken. Je kunt ons bereiken via duurzaam@heerenveen.nl.

Ook zijn veel inwoners benieuwd hoeveel het stoppen met aardgas gaat kosten. Op dit moment kunnen we hier op individueel niveau nog weinig over zeggen. Er zijn verschillende manieren waarop een woning aardgasvrij kan worden gemaakt.  De kosten per maatregel verschillen en niet elke maatregel is geschikt voor elke woning. Bij het maken van een wijkuitvoeringsplan wordt er gekeken naar een passende maatregel per wijk of buurt en dan wordt er ook meer duidelijk over de kosten die dit met zich mee brengt.

We horen en zien dat betaalbaarheid vragen oproept. Een begrijpelijke zorg. Voor veel huishoudens zijn de kosten erg hoog om op dit moment al helemaal over te gaan naar aardgasvrij. Gelukkig hoeft dat ook niet in één keer. En ook niet altijd alleen. Samen met een buurt of wijk kunnen stappen gezet worden, of met een woningcorporatie. Een huis heeft bijvoorbeeld ook onderhoud nodig. Kijk of het dan mogelijk is om te verduurzamen. De gemeente kan advies geven over beschikbare subsidies, waardoor je de investering sneller terugverdient. We beseffen ons ook dat dit niet voor iedereen weggelegd is. Die boodschap geven wij terug aan het rijk. We zouden heel graag een pasklare oplossing voor alle huishoudens bieden. Die is er helaas nu nog niet. We kijken naar wat we wél kunnen. En vertrouwen erop dat in de komende jaren steeds meer betaalbare oplossingen aangeboden worden.

Het Rijk biedt de subsidie ‘Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing voor woningeigenaren’ aan, afgekort tot ISDE-subsidie. Op de website van het Rijk kun je zien of je hiervoor in aanmerking komt en berekenen hoeveel subsidie je eventueel ontvangt.

De ISDE-subsidie is bedoeld voor de volgende maatregelen:
• Aanschaf warmtepomp
• Isoleren
• Aanschaf zonneboiler
• Aansluiting op een warmtenet

De subsidie kun je aanvragen via het RVO. Via de onderstaande link kom je op de website van het RVO terecht. Hier kun je meer informatie vinden over de subsidie. Ook kun je zien of je aanmerking komt voor subsidie, berekenen hoeveel je eventueel ontvangt en hoe je de subsidie aanvraagt.
https://www.rvo.nl/subsidie-en-financieringswijzer/isde/woningeigenaren

Provinsje Fryslân wil mensen die hun huis vanaf 1 januari 2021 verduurzamen een extra stimulans bieden (boven op de subsidies vanuit het Rijk). Daarom werken zij aan het openstellen van een regeling die deze extra stimulans mogelijk maakt. Lees meer hierover op de website van de provincie.

Huurwoning

Hiervoor kun je het beste contact opnemen met je eigen woningcorporatie. Zij kunnen je precies vertellen wat hun plannen zijn en wanneer ze bij jou in de buurt aan de slag gaan.

Jazeker! Je kunt bijvoorbeeld tochtstrips onder je deuren bevestigen. Dit zorgt voor minder tocht in je woning, maar je verbruikt ook minder energie, doordat warmte de ruimte minder goed kan verlaten.
Vervang de lampen
LED lampen zijn een stuk zuiniger dan gloeilampen. Ze zijn duurder in aanschaf maar door de lange levensduur en het lage verbruik betaal je op de lange termijn minder. Een goed idee om die te vervangen dus. Daarnaast is het sowieso slim om lampen uit te doen als je de ruimte verlaat. Ook al is het maar voor eventjes!
Een tikje terug
De thermostaat 1 graad lager zetten zorgt voor een mooie besparing, zo’n 6% energie en dus 6% CO2. Gewoon een dikke trui of extra vest aantrekken. Dat bespaart een hoop energie.
Gordijnen dicht
Wist je dat je met raambekleding ook aardig wat warmte in je huis kunt houden? Doe bijvoorbeeld ’s avonds en ’s nachts de gordijnen dicht en hang gordijnen of andere raambekleding niet voor de verwarming, dan gaat er juist veel warmte verloren. Door goede raambekleding kan de energiebesparing oplopen tot 180 euro per jaar. En minder stoken is niet alleen voordelig maar beperkt ook de uitstoot van CO2.

Praktische vragen

Met vragen over het aardgasvrij maken van je woning of bedrijfspand, kun je bij onze Voorlichter Jinke Kleistra (duurzaam@heerenveen.nl) terecht. En op deze website staan al veel tips en links.
In juni 2021 is de website uitgebreid met een energieloket voor de gemeente Heerenveen. Hier kun je informatie vinden over het aardgasvrij maken van je huis. Zo worden er verschillende maatregelen uitgelegd en kun je er een stappenplan vinden wat je helpt om de juiste maatregelen voor je huis te bepalen. Het Energieloket is te vinden op www.energieloketheerenveen.nl

Benut elke gelegenheid om na te denken over verduurzaming. Wij kunnen niet in jouw portemonnee kijken, maar laat je goed informeren over de opties. Er zijn goede tussenoplossingen beschikbaar, zoals een hybride warmtepomp (die met aardgas bijstookt op de koudste dagen in het jaar). Of probeer alvast eens hoe je huis aanvoelt als je de watertemperatuur van je cv verlaagt nar bijvoorbeeld 70graden Celsius.

Nu niks doen is geen optie. Want dan staan we over 10 jaar voor dezelfde opgave. Als we nu in heel Nederland starten, krijgen we ervaring met systeemoplossingen, kunnen kosten omlaag (als iedereen het koopt wordt het beter betaalbaar net zoals bij smartphones of tv’s), en past de overheid knellende regels aan en wennen wij als consument ook aan de veranderingen.

Overig

We begrijpen dat dit vreemd overkomt: wat we graag willen (aardgasvrij worden) is niet hetzelfde als wat we doen (aardgas winnen). Alleen kunnen wij als gemeente de gaswinning niet stopzetten. Besluiten over gaswinning worden genomen door het Rijk. De gemeenteraad heeft al wel aangegeven dat ze negatief tegenover nieuwe gaswinning in gemeente Heerenveen staat. En met deze campagne Heerenveen Aardgasvrij gaan we er alles aan doen om ervoor te zorgen dat we minder afhankelijk worden van aardgas; door samen met inwoners en ondernemers plannen te maken om aardgasvrij te worden in 2050.

Nee, het gaat om alle gebouwen: woningen, bedrijfspanden en fabrieken, scholen, sporthallen, restaurants, winkels, enzovoort.

Nee, dat doen we niet in de komende 10 of 20 jaar. We weten nu nog niet hoe de warmtetransitie er over 10 of 20 jaar uit zal zien. Want we werken natuurlijk wel naar een aardgasvrij Nederland in 2050.
De gasprijs zal ook in de loop van de jaren stijgen. En als er steeds minder aardgasleidingen nodig zijn, stijgen de kosten voor de laatste aardgasgebruikers. Dan zou het op den duur goedkoper zijn om wel van het aardgas af te gaan.

Hartstikke leuk dat je wilt meedenken! Je kunt een mailtje met je contactgegevens sturen naar duurzaam@heerenveen.nl. We nemen dan contact met je op.

Aardgasvrij

  • Wijkuitvoeringsplan Nes
    Wijkuitvoeringsplan Nes In Nes zijn we gestart met het proces om tot een Wijkuitvoeringsplan te komen. Komend jaar wordt onderzocht welke alternatieven voor aardgas geschikt zijn voor Nes. Om tot het plan te komen is er een nauwe samenwerking tussen de lokale werkgroep ‘Nes van het gas af’, onderdeel van energiecoöperatie Duurzaam Akkrum Nes (DAN), […]
  • Wijkuitvoeringsplan Aldeboarn
    Wijkuitvoeringsplan Aldeboarn Aldeboarn wil graag eigen baas oer enerzjy worden. In samenwerking met de gemeente en adviesbureaus Ekwadraat en Royal Haskoning DHV heeft de energiecoöperatie “Enerzjy Koöperaasje Aldeboarn” (hierna EKA) het traject gestart om de alternatieven voor aardgas te onderzoeken. De resultaten van dit onderzoek zullen samen komen in een Wijkuitvoeringsplan (hierna WUP). In het […]
  • Heerenveen wordt aardgasvrij
    In Nederland hebben we afgesproken dat we vanaf 2050 geen aardgas meer gebruiken in onze gebouwen. Dit geldt ook voor onze gemeente.
  • Aardgasvrij, wat betekent het voor mij
    Probeer daarom eens na te denken over wat aardgasvrij voor jou betekent. Hier geven we je een aantal tips om mee te beginnen.
  • Aardgasvrij, mijn eigen huis of bedrijfspand
    Wat past bij jouw huis of bedrijf, en bij jouw leefstijl? Marije Olthof, voorlichter duurzaam wonen van de gemeente, kan je helpen in je zoektocht naar goede informatie en adviezen.
  • Wijkuitvoeringsplan Heidemeer Waterfase
    In 2022 wordt in de wijk Heidemeer Waterfase een wijkuitvoeringsplan (WUP) ontwikkeld. In dit plan staat hoe en wanneer Heidemeer Waterfase stopt met het gebruik van aardgas. Inwoners kunnen hier over meedenken.