Wijkuitvoeringsplan voor een aardgasvrij Nes

In 2050 moeten alle woningen en gebouwen in Nederland aardgasvrij zijn. Dat betekent dat we op een andere manier gaan koken en ons huis verwarmen. Voor elk dorp of wijk in de gemeente Heerenveen wordt een wijkuitvoeringsplan opgesteld. In zo’n plan wordt, in samenwerking met bijvoorbeeld een werkgroep, lokale coöperaties en inwoners, bedacht welk duurzaam alternatief aardgas kan vervangen. 

Mede dankzij het initiatief van Duurzaam Akkrum Nes (DAN) loopt het dorp Nes hierin voorop. Samen met een aantal andere wijken in Heerenveen zet Nes de eerste stappen om aardgasvrij te worden. Dat doen we niet alleen. De werkgroep ‘Nes van het gas af’ van de DAN, het plaatselijke belang, de gemeente en het adviesbureau TAUW zijn het afgelopen jaar druk bezig geweest om een plan op te stellen.  

Iedereen doet mee 

Aardgasvrij worden vraagt veel van bewoners, de gemeente en de netbeheerder. Allemaal zetten we stappen om uiteindelijk aardgasvrij te worden. Bij de een begint dat met het aanleggen van vloerverwarming, terwijl de ander al een eigen warmtepomp aanschaft.  

Om alle inwoners duidelijkheid te geven over waar we staan en welke stappen we gaan zetten, stellen we een wijkuitvoeringsplan op. In het plan lees je welke techniek het meest geschikt is om Nes aardgasvrij te maken, wat je als bewoner zelf kunt doen, hoe de gemeente zich inzet en wat je van de netbeheerder kan verwachten. 

Woningen gebouwd na 1995 

Het wijkuitvoeringsplan richt zich op alle woningen in Nes en deels Akkrum-oost die gebouwd zijn na 1995. Dat is omdat deze huizen vergelijkbaar zijn in mate van isolatie en soort bouw. Voor woningen die vóór 1995 zijn gebouwd is meer maatwerk nodig. Hier wordt op een later moment een ander wijkuitvoeringsplan voor opgesteld. 

Het proces 

Het project begon in 2023. In januari van dat jaar organiseerde Duurzaam Akkrum-Nes de allereerste bewonersavond om van de bewoners te horen welke vragen er leven over het verduurzamen van Nes. De avond verliep goed en gaf nieuwe inzichten voor de daaropvolgende twee jaren. 

Dat initiatief heeft Duurzaam Akkrum-Nes met de gemeente verder uitgebouwd. In februari 2024 vond de eerste bewonersavond plaats met DAN, de gemeente en adviesbureau TAUW. TAUW heeft ruime ervaring in het opstellen van wijkuitvoeringsplannen en helpt DAN en de gemeente bij het plan voor Nes.  

De bewoner bepaalt  

Alle resultaten van de onderzoeken zijn op 19 september 2024 gepresenteerd tijdens een bewonersavond. Tijdens deze avond heeft adviesbureau DWA vanuit technische en financiële haalbaarheid toegelicht hoe Nes het beste aardgasvrij kan worden. De conclusie is dat een collectief warmtenet, waar wel animo voor was, een dure en moeilijk uitvoerbare optie is. Omdat andere opties ongeveer even duur zijn, is besloten dat de bewoners van Nes het beste zelf kunnen bepalen waar hun voorkeur ligt. De mogelijkheden zijn: 

• Lucht- warmtepomp 

Een lucht-warmtepomp onttrekt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om een gebouw te verwarmen of warm water te produceren. Een belangrijk voordeel is dat het een duurzame en energiezuinige manier is om een woning te verwarmen, wat kan leiden tot lagere energiekosten. 

• Waterwarmtepomp 

Bij een waterwarmtepomp komt de warmte uit grondwater, oppervlaktewater of zelfs regenwater. Deze systemen zijn zeer efficiënt en leveren een constante temperatuur. Dat zorgt voor lagere energiekosten en een verminderde ecologische impact. 

• Bodemwarmtepomp  

Een bodemwarmtepomp haalt warmte uit de ondergrond via een systeem van buizen die in de grond zijn ingegraven. Hierbij benut je de constante temperatuur van de aarde voor verwarming en koeling. Deze systemen zijn zeer efficiënt en hebben een lange levensduur, waardoor ze op de lange termijn zorgen voor aanzienlijke energiebesparingen. 

• Airco met elektrische boiler 

Een airco met elektrische boiler combineert koeltechnologie met een elektrische boiler om niet alleen ruimtes te koelen, maar ook warm water te produceren. Deze airco is veelzijdig en kan zowel in de zomer als in de winter gebruikt worden. 

2050 aardgasvrij 

Elke bewoner kan nu zelf bepalen wat hij of zij in huis wil halen en wanneer. Als het maar uiterlijk voor 2050 gebeurt. In dat jaar moet heel Nederland van het gas af zijn, maar in Nes zullen de meeste huishoudens waarschijnlijk eerder die transitie maken.