Meer groen in je tuin: dít is waarom het zo belangrijk is

Het klimaat verandert. Steeds vaker hebben we te maken met water- en hitteoverlast. In januari 2024 was het water in Aldeboarn zó hoog, dat er voor een overstroming werd gevreesd. Waterpompen draaiden overuren en zandzakken moesten huizen droog houden. Het was nieuwswaardig, maar helaas geen zeldzaamheid meer. Het weer wordt steeds extremer, maar door samen één voor één groener te worden, kunnen we natuur een handje helpen. Ken jij het effect van groen al?

Waar groen, zoals bomen, struiken en planten, warmte en water ‘absorbeert’, doen materialen als asfalt, beton en stenen dat niet. Zowel warmte als water kunnen geen kant uit door die materialen. Dat betekent dat zomers, bij tropische temperaturen, warmte weerkaatst en opnieuw uitgestraald wordt. Bij extreme regenval kan water niet infiltreren in de grond en moet het op zoek naar een manier om weg te komen.

Wat is hitteoverlast

Hitteoverlast betekent letterlijk overlast door de hitte en komt helaas steeds vaker voor. Dat heeft alles te maken de ontgroening die afgelopen decennia in onze tuin en omgeving heeft plaatsgevonden. Bomvolle, weelderige tuinen worden steeds vaker op de schop gegooid en vervangen door ‘onderhoudsarme’ tuinen, met beton of stenen. Daarnaast zijn er in veel steden bomen gekapt en hebben groenstrookjes plaats moeten maken voor wegen of parkeerplaatsen.

Wat is wateroverlast

Die ontgroening zorgt niet alleen voor hitteoverlast, maar ook voor wateroverlast. Wateroverlast ontstaat door langdurige neerslag of juist korte hevige neerslag. Het riool kan de hoeveelheid water niet opvangen, waardoor wegen onderlopen en kelders vol raken. Vergeet ook niet de landbouwschade die ontstaat als sloten en vaarten het water niet meteen kwijt kunnen en de grondverzakkingen, die kunnen ontstaan door overbelasting van het riool.

Meer groen toevoegen

Een flink probleem dus, maar er is een oplossing: meer groen. In je tuin, op je dak, tegen de gevel: overal waar je tegels of niet waterdoorlatende materialen kunt vervangen door bomen, struiken, planten en bloemen zorg je voor vergroening. Je creëert er niet alleen schaduwplekken mee waardoor de omgevingstemperatuur daalt, maar zorgt ook dat regenwater beter weg kan komen. Planten nemen namelijk veel water op en zorgen daarnaast ook nog voor een vertraagde afvoer naar de bodem en het riool.

Tip: kleine geveltuintjes zijn in opkomst. Het staat niet alleen leuk, maar kan ook meteen helpen bij waterafvoer en warmteregulatie!

Een groene gevel of dak

Wat voor de stenen in je tuin geldt, geldt natuurlijk ook voor de stenen om je huis. Steen trekt warmte aan én straalt het uit. Heb je op een zonnige dag al eens je hand tegen de buitenmuur van je woning gelegd, dan heb je gevoeld dat de gevel warm is. Trek je je hand los van de gevel, dan voel je dat de warmte zelfs tien centimeter naast de gevel nog altijd voelbaar is. Hiervoor geldt ook: hoe donkerder de steen is, hoe warmer het wordt. Donkere kleuren absorberen nou eenmaal meer warmte dan lichte kleuren.

Door je gevel met een klimplant te laten beklimmen, bescherm je de gevel en zal de temperatuur zowel buiten als ín huis dalen. Denk hierbij aan klimop of druiven bijvoorbeeld. Beide zijn ook heel geschikt om over pergola’s te groeien en zo extra schaduw te creëren.

Tip: ook een groen dak is nuttig voor zowel water als hitte én de biodiversiteit.

Sla regenwater op

Door regenwater op te vangen, help je niet alleen het riool bij hevige regenval, maar ook jezelf. Je kunt het water namelijk op een later (heel droog) moment gebruiken om de bloemen en planten in je tuin vochtig te houden of je auto of ramen te wassen. Heb je geen plek voor een regenton? Denk dan eens aan een regenwaterschutting. Zo sla je twee vliegen in één klap: waterberging én erfafscheiding.

Stoeptegel eruit, groen erin

Vervang betegeling door gras, bloemen of bodembedekkende planten. Dit helpt de grond koel en ‘open’ te houden. Toch liever (een deel) tegels? Vermijd dan in elk geval donkere tegels of asfalt en kies voor lichtgekleurde, doorlatende materialen zoals grind, houten vlonders of speciale hittewerende bestrating.

Kies voor meerdere soorten beplanting

Zorg voor een mooie mix van bomen, struiken en planten. Wil je dat je tuin het hele jaar mooi in bloei staat? Breng dan elk seizoen een bezoek aan het tuincentrum. Daar vind je het groen dat op dat moment bloeit. Door verspreid door het jaar bloemen en planten te kopen, staat jouw tuin elk seizoen mooi in bloei en komen vogels, vlinders en andere diertjes maar wat graag naar jouw tuin. Veel verschillende soorten groen is namelijk ook fijn voor de biodiversiteit!

Eetbaar groen

Droom je van je eigen moestuin? Leuk! En groen, dus zeker doen. Het duurzaamste voedsel is het voedsel dat je zelf verbouwt. Van stekjes in je vensterbank tot een minikas op je balkon, een (grote) kas of ruggen vol verschillende groenten en aardappelen achter of voor in je tuin: maak deze hobby zo groot als je wilt of kunt.

Meer groen dus. Voor jezelf, de dieren én het klimaat. Pas jij bovenstaande ideeën toe? Dan word je er ook één!