LEEF project Heerenveen Zuid: Ondernemers aan zet bij groener Heerenveen Zuid

Initiatiefnemers LEEF project willen plannen uiteindelijk overdragen

Bedrijventerrein Heerenveen Zuid wordt groener. Letterlijk – doordat diverse bedrijven de biodiversiteit rondom hun pand bevorderen met nieuwe beplanting. En ook figuurlijk met het vinden van een oplossing voor de netcongestie en het creëren van een Green Deal. Het is pionieren, erkennen kartrekkers David Peter Kuiper en Marlies Ballemans. Maar er zijn dit jaar al een paar belangrijke stappen gezet.

Marlies Ballemans en David Peter Kuiper zijn de gezichten achter LEEF project ‘Samen verduurzamen: Heerenveen Zuid’. In 2021 maakten ze een voorstel voor het bedrijventerrein en  ontvingen van de gemeente een ton voor de uitwerking van hun plan. Samen met de gemeente, ondernemerskring OKH, Antea Group en de ondernemers werken ze aan collectieve oplossingen om duurzamer en slimmer om te gaan met energie, binnen het energienetwerk van Heerenveen Zuid. Het liefst met álle ondernemers, maar zéker met de dertig grootverbruikers op het industrieterrein. Daarnaast gaat het bedrijventerrein letterlijk vergroenen, met nieuwe bomen en planten die de biodiversiteit bevorderen.

Netcongestie

Op verzoek van de gemeente brachten David Peter en Marlies het huidige energieverbruik van de dertig grootverbruikers van Heerenveen Zuid in kaart, en inventariseerden zij hun toekomstplannen voor elektrificatie en opschaling. Met deze gegevens rekende Antea Group meerdere scenario’s door, om zo tot een aantal mogelijke oplossingen te komen voor de problemen op het stroomnet van het bedrijventerrein. Met andere woorden: hoe kunnen deze bedrijven samen stroom opwekken, opslaan en onderling verdelen binnen een slim energienetwerk?

Green Deal

Hoewel het een project van de lange adem is, zijn ze trots op de stappen die ze het afgelopen jaar hebben gezet. Zo is er een Green Deal in de maak, waarin de deelnemende bedrijven hun belangrijkste ambities en doelen op het gebied van duurzaamheid formuleren. David Peter en Marlies zaten hiervoor al enkele keren om tafel met de OKH, de gemeente en de Rabobank. Volgende stap is afstemming met ondernemers over de inhoud van de Green Deal. Dit kan gaan over het reduceren van de CO2-uitstoot, over gezamenlijke oplossingen voor het overvolle stroomnet en wellicht ook andere duurzame of ‘groene’ maatregelen

Transitie op transitie

David Peter: “We zitten in een feitelijke transitie van fossiele naar hernieuwbare energie, van grijs naar meer groen en van een traditionele naar een circulaire economie. Deze brede ontwikkeling gaat hand-in-hand met de transitie van alleen naar gezamenlijk. Dit vraagt om grote veranderingen in het denken en doen van de betrokken partijen. Van de ondernemers, maar ook van de gemeentelijke organisatie. Om voor bepaalde initiatieven groen licht te krijgen, moeten vaak verschillende gemeentelijke afdelingen iets van ons plan vinden. Het blijkt nog best lastig die partijen samen aan tafel te krijgen. We zien deze transities als een belangrijke uitdaging, waar we met zijn allen vorm aan moeten geven.”

Voor en door ondernemers

Ook het vinden van congestie-oplossingen voor het bedrijventerrein hangt af van de bereidheid van de ondernemers om daar samen de schouders onder te zetten. Wie pakt welke rol? Wie neemt verantwoordelijkheid voor het grotere geheel? Marlies: “Wij hebben met ‘Samen verduurzamen’ een begin gemaakt met de transitie op Heerenveen-Zuid, door de stakeholders te mobiliseren en te verbinden. Inmiddels zien we onder alle betrokkenen een steeds breder draagvlak ontstaan. Intussen is er een kerngroep van vijf grootverbruikers opgericht. Deze groep ondernemers gaat samen met ons, de gemeente, de Ondernemerskring Heerenveen (OKH) en een aantal experts op zoek naar mogelijkheden om energie slimmer te gebruiken, te delen en op te slaan. Het LEEF-project stopt officieel in december van dit jaar, maar we blijven voorlopig nog betrokken. Bijvoorbeeld bij het opzetten en invullen van parkmanagement. Uiteindelijk moet het initiatief echter worden gedragen door de ondernemers van dit bedrijventerrein. Niet door ons.”

Bouwen aan de toekomst

Wat Marlies en David Peter verder nog van plan zijn? “Zoals gezegd blijven we voorlopig betrokken bij Heerenveen-Zuid. De ingezette transitie is een proces, waar we met zijn allen vorm aan moeten blijven geven en dat we steeds verder uitbouwen en verfijnen. Daarnaast willen we aan de slag met andere bedrijventerreinen in Friesland. Er is vaak wel duurzaam beleid bij gemeenten, de provincie en het Rijk, maar dat is nog erg gericht op particulieren en minder op bedrijven. Wat wij doen, is een collectief smeden en vanuit gezamenlijkheid een bedrijventerrein verduurzamen, samen met heel veel lokale partijen. Dit gaat met vallen en opstaan en wij weten inmiddels wat wel en niet werkt. We hebben bijvoorbeeld verschillende communicatiemiddelen en strategieën ingezet met wisselende resultaten. Zo hebben we een enorme hoeveelheid kennis opgedaan en die delen we graag met anderen om zo de transitie provincie-breed te versnellen.”

Bekijk de video

LEEF Groene Gangmakers

Om burgerinitiatieven te ondersteunen op het gebied van duurzame energie, heeft de gemeente Heerenveen het LEEF Lokaal Energie Experimenten Fonds in het leven geroepen.


Praktische aanpak bedrijventerrein H-Zuid

Doel van dit initiatief is een groener en aantrekkelijker bedrijventerrein met duurzaam opgewekte energie en duurzaam vervoer. De start is in Heerenveen-Zuid en herhaling is mogelijk op andere industrieterreinen.


Actueel