Hitteoverlast voorkomen

Ons klimaat verandert. Misschien merk je het zomers, als je naarstig zoekt naar een niet te vinden (koel) schaduwplekje of in de herfst, als er in korte tijd zoveel regent valt, dat straten blank komen te staan. Maar wist je dat jij een groot onderdeel van de oplossing van het probleem kan zijn? We leggen het uit: zo word je er één!

Hitteoverlast betekent letterlijk overlast door de hitte. Het komt in Nederland, en dus ook Friesland, steeds vaker voor. Het verschijnsel heeft alles te maken de ontgroening die afgelopen decennia in onze tuin en omgeving heeft plaatsgevonden. Bomvolle, weelderige tuinen worden steeds vaker op de schop gegooid en vervangen door ‘onderhoudsarme’ tuinen, met kiezels, grind of stenen. Daarnaast zijn er in veel steden bomen gekapt en hebben groenstrookjes plaats moeten maken voor wegen of parkeerplaatsen.

Warmte absorberen

Waar groen, zoals bomen, struiken en planten, warmte ‘absorbeert’, doen materialen als asfalt, beton en stenen dat niet. Die houden juist warmte vast, om het vervolgens opnieuw uit te stralen. Dat is meteen de reden dat het onder een parasol op het terras nog altijd warmer voelt dan onder een boom in het gras. Als je omringd wordt door groen, zul je merken dat de temperatuur flink lager ligt. Vang je ook nog een beetje wind? Dan is de kans groot dat jij niets merkt van de subtropische temperaturen, maar gewoon geniet van een zomerdag.

Het vervangen van stenen voor groen is direct merkbaar. Hoe groot of klein je tuin ook is. Het toevoegen van bomen, struiken en hoge planten creëert natuurlijke schaduwplekken die de omgevingstemperatuur verlagen. Bomen zoals de linde, esdoorn of kastje zijn goede keuzes.

Tip: kleine geveltuintjes zijn in opkomst. Ze geven een vrolijk straatbeeld, voeren heel wat water en warmte af én vragen weinig onderhoud. Omdat ze helpen de temperatuur te reguleren, wordt het ook minder warm in huis.

Een groene gevel

Wat voor de stenen in je tuin geldt, geldt natuurlijk ook voor de stenen om je huis. Steen trekt warmte aan én straalt het uit. Heb je op een zonnige dag al eens je hand tegen de buitenmuur van je woning gelegd, dan heb je gevoeld dat de gevel warm is. Trek je je hand los van de gevel, dan voel je dat de warmte zelfs tien centimeter naast de gevel nog altijd voelbaar is. Hiervoor geldt ook: hoe donkerder de steen is, hoe warmer het wordt. Donkere kleuren absorberen nou eenmaal meer warmte dan lichte kleuren.

Door je gevel met een klimplant te laten beklimmen, bescherm je de gevel en zal de temperatuur zowel buiten als ín huis dalen. Denk hierbij aan klimop of druiven bijvoorbeeld. Beide zijn ook heel geschikt om over pergola’s te groeien en zo extra schaduw te creëren.

Tip: ook een groen dak is nuttig voor zowel water als hitte én de biodiversiteit.

Voeg water toe

Als het warm (of: heet) is buiten zoeken we massaal verkoeling op. Vaak gebeurt dat in de vorm van water; we gaan bijvoorbeeld zwemmen of bootje varen. Maar ook jouw tuin en omgeving worden blij van water! Libellen, waterkevers, wantsen, vogels: er komt van alles op af. Hoe klein een vijver ook is.

Sla regenwater op

Door regenwater op te vangen, help je niet alleen het riool bij hevige regenval, maar ook jezelf. Je kunt het water namelijk op een later (heel droog) moment gebruiken om de bloemen en planten in je tuin vochtig te houden of je auto of ramen te wassen. Heb je geen plek voor een regenton? Denk dan eens aan een regenwaterschutting. Zo sla je twee vliegen in één klap: waterberging én erfafscheiding. Water heeft een verkoelend effect doordat het verdampt en de lucht afkoelt. Een vijver, waterbak, of fontein kan helpen de temperatuur te verlagen en een prettiger microklimaat te creëren.

Stoeptegel eruit, groen erin

Vervang betegeling door gras, bloemen of bodembedekkende planten. Dit helpt de grond koel te houden en voorkomt dat de tuin te veel warmte opneemt. Toch liever (een deel) tegels? Vermijd dan in elk geval donkere tegels of asfalt en kies voor lichtgekleurde, doorlaatbare materialen zoals grind, houten vlonders of speciale hittewerende bestrating.

Door deze maatregelen toe te passen, kun je de effecten van hitte in je tuin verminderen en een aangenamere en koelere buitenruimte creëren tijdens warme dagen. Zo heb je direct profijt én een positieve impact op hitteoverlast in je omgeving. Word er ook één!